Các phương thức biểu đạt chính trong văn bản? Cách nhận biết

Hiện nay, có 6 phương thức biểu đạt chính

Không chỉ trong các văn bản, phương thức biểu đạt còn được sử dụng trong đời sống hàng ngày. Những phương thức biểu đạt này luôn len lỏi trong cuộc sống, cách chia sẻ, nói chuyện của chúng ta mà chúng ta ít khi để ý đến. Để giúp bạn có được những định nghĩa cũng như cách nhận biết, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về các phương thức biểu đạt ngay trong bài viết ngày hôm nay nhé.

Tìm hiểu về các phương thức biểu đạt
Tìm hiểu về các phương thức biểu đạt

Thế nào là phương thức biểu đạt?

Chúng ta có thể hiểu, phương thức biểu đạt là 1 cách để con người truyền đạt 1 thông điệp hoặc thông tin nào đó của bản thân cho người khác. Thông qua những phương thức này, bạn sẽ dễ dàng thể hiện được tình cảm, bày tỏ những suy nghĩ, tâm tư, cảm xúc của mình đến đối phương. Các phương thức biểu đạt cũng giúp giữa người với người có được sự liên kết, thấu hiểu, gần gũi và gắn kết hơn.

Kể tên các phương thức biểu đạt

Các phương thức biểu đạt thường được yêu cầu nhận biết trong những tác phẩm văn học của môn Ngữ Văn. Hiện nay, có 6 phương thức biểu đạt chính đó là: miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận, thuyết minh, hành chính, công vụ. Đặc điểm của những phương thức này là:

Hiện nay, có 6 phương thức biểu đạt chính
Hiện nay, có 6 phương thức biểu đạt chính

Phương thức biểu đạt tự sự

Đây là phương thức được sử dụng để trình bày những hiện tượng hay sự vật theo 1 hướng hoàn chỉnh nhất, điều này sẽ không khiến tác giả bị ảnh hưởng về thái độ hay quan điểm. 

Người ta sẽ thường kể 1 câu chuyện khi sử dụng phương pháp này để tăng yếu tố liền mạch và có sự liên quan đến nhau 1 cách xuyên suốt. Phương thức biểu đạt tự sự thường gặp ở: văn học nghệ thuật, văn bản tiểu thuyết, bản tin báo chí, bản tường thuật/ tường trình,…

Cách nhận biết:

  • Có tư tưởng, cốt truyện, chủ đề đầy đủ, rõ ràng
  • Có sự việc, sự kiện, nhân vật trong từng diễn biến
  • Có sự phù hợp trong ngôi kể

Phương thức biểu đạt miêu tả

Trong các phương thức biểu đạt, phương thức này sẽ sử dụng những hình ảnh, từ ngữ để người đọc hay người nghe dễ dàng liên tưởng đến hiện tượng và sự vật được nhắc đến. Người đọc/ nghe thông qua đó sẽ tưởng tượng và hình dung sinh động và rõ nét thế giới nội tâm của người viết/ nói. Thường gặp phương thức biểu đạt miêu ta thông qua: văn tả cảnh, bút ký, người, thơ,…

Cách nhận biết:

  • Sử dụng linh hoạt biện pháp tu từ, động từ, tính từ
  • Hình dáng trong nội tâm và thế giới bên ngoài được miêu tả chi tiết
  • Những hiện tượng, sự vật có sự sinh động cao
Thường gặp phương thức biểu đạt miêu ta thông qua: văn tả cảnh, bút ký, người, thơ,...
Thường gặp phương thức biểu đạt miêu ta thông qua: văn tả cảnh, bút ký, người, thơ,…

Phương thức biểu đạt biểu cảm

Phương thức biểu đạt biểu cảm sẽ bộc lộ tình cảm, tâm tư và nguyện vọng của người áp dụng nó. Người đọc/ nghe sẽ cảm nhận được ý cũng như thế giới nội tâm của người viết/ nói. Những tư tưởng nhân văn thường được xuất hiện rõ trong phương thức này. Thơ, vè, truyện, cao dao là những thể loại thường gặp áp dụng phương thức biểu đạt biểu cảm.

Cách nhận biết:

  • Có nhiều từ thể hiện cảm xúc
  • Có câu, từ ngữ mang tính cảm thán

Phương thức biểu đạt thuyết minh

Thuyết mình là 1 trong các phương thức biểu đạt. Nó sẽ giới thiệu, cung cấp những kiến thức về tính chất hay đặc điểm của 1 hiện tượng, sự vật nào đó. Nhờ có những kiến thức này, người đọc/ nghe sẽ được mở mang sự hiểu biết của mình về chính hiện tượng và sự vật đó. Đây phải là những kiến thức khách quan, chính xác như trong 1 số thể loại: khoa học, con vật, địa điểm du lịch,…

Cách nhận biết:

  • Có chi tiết chỉ rõ đặc điểm
  • Ngôn ngữ cụ thể, rõ ràng với nhiều biện pháp liệt kê và so sánh

Phương thức biểu đạt nghị luận

Với việc áp dụng phương thức biểu đạt nghị luận, người nói/ viết sẽ đánh giá, trình bày hoặc bàn luận được về 1 sự việc, sự vật hay hiện tượng nào đó. Người nói/ viết sẽ phải có được những lập luận và bằng chứng cụ thể để thuyết phục người đọc/ nghe về những quan điểm của mình.

Cách nhận biết:

  • Có vấn đề và quan điểm rõ ràng
  • Có luận điểm, luận cứ, dẫn chứng chi tiết để bình luận và phân tích
  • Bài viết hay lời nói có sự chặt chẽ, thuyết phục người đọc/ nghe
Người nói/ viết sẽ phải có được những lập luận và bằng chứng cụ thể để thuyết phục người đọc/ nghe
Người nói/ viết sẽ phải có được những lập luận và bằng chứng cụ thể để thuyết phục người đọc/ nghe

Phương thức biểu đạt hành chính – công vụ

Văn bản hành chính công vụ được coi là 1 trong các phương thức biểu đạt sử dụng nhiều ngoài đời sống chứ không phải trong văn học thông thường. Đây thường là những văn bản được sử dụng để truyền tải nội dung, bày tỏ nguyện vọng, ý kiến của bản thân về vấn đề đó. Một số văn bản thường áp dụng như: báo cáo trong công ty, thông tư, nghị định, hợp đồng,…

Cách nhận biết:

  • Tiêu ngữ, Quốc hiệu
  • Ngày tháng năm, địa điểm
  • Họ tên, chức vụ, cơ quan nhận
  • Họ tên chức vụ, cơ quan gửi
  • Nội dung
  • Chữ ký,…

Xác định các phương thức biểu đạt chính là chìa khóa để hiểu văn bản/ lời nói và tránh phân tích sai trong các giai đoạn sau này.  Thường xuyên luyện tập với các phương thức biểu đạt đa dạng có thể giúp phát triển và ghi nhớ nhanh hơn.

Cùng liên hệ với chúng tôi qua các thông tin dưới đây:

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Contact Me on Zalo